โครงสร้างทางการเงิน คืออะไร มีอะไรบ้าง อธิบายแต่ละข้อพร้อมยกตัวอย่าง

โครงสร้างทางการเงิน คืออะไร

โครงสร้างทางการเงิน (Financial Structure) คือรูปแบบหรือโครงสร้างที่บรรจุการเรียกเก็บเงินหรือทำงานในระบบการเงินของประเทศหรือองค์กรต่าง ๆ โดยรวมถึงการจัดหาเงินทุน การลงทุน การจัดการหนี้ การทำธุรกรรมทางการเงิน และส่วนต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมและบริหารจัดการทางการเงินขององค์กรหรือประเทศให้สามารถดำเนินกิจกรรมและประสิทธิภาพตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ได้อย่างมีประสิทธิภาพและเสถียรภาพทางการเงินตามที่ต้องการ

โครงสร้างทางการเงิน คือการรวมรวมแหล่งเงินทุนที่ธุรกิจหรือองค์กรใช้ในการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ โดยแบ่งออกเป็นแหล่งเงินทุนระยะสั้นและแหล่งเงินทุนระยะยาว เพื่อให้สามารถรองรับและดำเนินกิจกรรมในระยะเวลาต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพและเสถียรภาพทางการเงิน และสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้ลงทุน หนี้สิน และผู้เกี่ยวข้องอื่น ๆ ในองค์กรหรือธุรกิจนั้น ๆ ถึงความสามารถในการจัดการทางการเงินให้มีประสิทธิภาพและความยืดหยุ่นในการปรับตัวต่อสถานการณ์ทางการเงินที่เปลี่ยนแปลงได้ โครงสร้างทางการเงินที่ดีจะช่วยสนับสนุนในการพัฒนาและเติบโตของธุรกิจหรือองค์กรในระยะยาวได้อย่างเหมาะสม

โครงสร้างทางการเงิน มีอะไรบ้าง

โครงสร้างทางการเงิน (Financial Structure) คือการวางแผนและการจัดระบบทางการเงินขององค์กรหรือบริษัท เพื่อให้เกิดความสมดุลระหว่างแหล่งเงินทุนที่ใช้ในการดำเนินกิจการและการทำงานขององค์กรกับโครงสร้างของหนี้สินและส่วนของทุนที่ใช้ในการเงินขององค์กรนั้นๆส่วนประกอบสำคัญของโครงสร้างทางการเงินขององค์กร ซึ่งประกอบด้วยสามส่วนหลัก ดังนี้

หนี้สินหมุนเวียน

หนี้สินหมุนเวียน (Current Liabilities) คือหนี้สินที่ต้องชำระคืนภายในระยะเวลาสั้น ๆ ซึ่งมักจะไม่เกินหนึ่งปีหลังจากวันที่สร้างหนี้ หนี้สินหมุนเวียนมักเป็นส่วนสำคัญของโครงสร้างทางการเงินขององค์กร เนื่องจากมีผลต่อความสามารถในการจ่ายหนี้และรักษาความเสถียรภาพทางการเงินในระยะสั้น หนี้สินหมุนเวียนสามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามลักษณะและที่มาต่าง ๆ เช่น

1. 1. หนี้สินการค้า (Accounts Payable): เป็นเงินที่บริษัทต้องจ่ายให้กับซัพพลายเออร์หรือผู้ขายสำหรับสินค้าหรือบริการที่ซื้อเข้ามา โดยมักจะเก็บรายการเป็นบัญชีเจ้าหนี้การค้า
   2. หนี้สินเงินกู้สั้น (Short-term Borrowings): เป็นการกู้เงินที่มีระยะเวลาชำระหนี้ในระยะสั้น ส่วนมากจะใช้ในการจัดหาเงินทุนเพื่อรองรับความต้องการการเงินในระยะสั้น
   3. หนี้สินดอกเบี้ย (Interest Payable): เป็นเงินที่ต้องชำระในระยะเวลาสั้นเป็นดอกเบี้ยตามสัญญากู้ยืมเงิน
   4. หนี้สินอื่น ๆ (Other Current Liabilities): รวมถึงหนี้สินอื่น ๆ ที่ต้องชำระคืนในระยะสั้น เช่น ค่าใช้จ่ายที่ยังไม่ได้จ่าย, ภาษีที่ยังไม่ได้จ่าย, ค่าเช่ารายเดือนที่ยังไม่ได้จ่าย เป็นต้น

การจัดการหนี้สินหมุนเวียนเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาความเสถียรภาพทางการเงินขององค์กร ความสามารถในการจ่ายหนี้สินในระยะสั้นจะส่งผลต่อความเชื่อถือของลูกหนี้ และสามารถมองเห็นได้ผ่านอัตราส่วนความสามารถในการจ่ายหนี้สินหมุนเวียน (Current Ratio) หรืออัตราส่วนความสามารถในการจ่ายหนี้สินและค่าหนี้สินที่ต้องชำระคืนในระยะสั้น (Quick Ratio) ที่ถูกนำมาใช้วัดความสามารถในการจ่ายหนี้ในระยะสั้นขององค์กร

หนี้สินไม่หมุนเวียน

หนี้สินไม่หมุนเวียน คือหนี้สินที่ต้องชำระคืนในระยะเวลายาวกว่าหนึ่งปี ซึ่งมักจะมีระยะเวลาชำระหนี้นานขึ้น โดยทั่วไปแล้วหนี้สินระยะยาวเป็นหนี้สินที่มีระยะเวลาคืนหนี้ตั้งแต่หนึ่งปีขึ้นไป และอาจเป็นหนี้สินที่มีระยะเวลาคืนหนี้สูงสุดกว่าห้าปีขึ้นไปก็ได้ รูปแบบของหนี้สินระยะยาวมักจะเป็นเงินกู้หรือการจัดหาเงินทุนระยะยาวเพื่อสนับสนุนโครงการหรือกิจการในระยะยาว หรือการลงทุนในสินทรัพย์ส่วนกลาง หรือส่วนอื่น ๆ ที่มีระยะเวลาการคืนหนี้นาน ตัวอย่างของหนี้สินระยะยาวได้แก่

• • เงินกู้ยาว ๆ: กู้เพื่อเติมทุนหรือการลงทุนในโครงการหรือกิจการต่าง ๆ ที่มีระยะเวลาการคืนนาน
  • การออกและขายพันธบัตรหรือพันธะทางการเงิน (Bonds): องค์กรอาจออกพันธะทางการเงินขึ้นมาเพื่อขอกู้เงินจากตลาดทุนหรือผู้ลงทุน เพื่อสร้างเงินทุนระยะยาว
  • เช่าซื้อ (Leases): การเช่าอุปกรณ์หรือสินทรัพย์เพื่อใช้ในกิจการโดยมีสัญญาเช่าซื้อเป็นระยะเวลายาว
  • หนี้สินประกันระยะยาว (Long-term Notes Payable): หนี้สินที่มีลักษณะเป็นเงินกู้ระยะยาวร่วมกับความสัญญาว่าจะชำระคืนในระยะเวลายาว

การจัดการหนี้สินระยะยาวจำเป็นต้องพิจารณาให้ดีเนื่องจากมีผลต่อโครงสร้างการเงินและความเสี่ยงขององค์กร การจัดทำแผนการชำระหนี้และการคำนวณอัตราดอกเบี้ยที่เหมาะสมจะช่วยให้องค์กรมีความสามารถในการจัดทรัพยากรทางการเงินเพื่อรองรับการชำระหนี้ในระยะยาวและรักษาความสมดุลในโครงสร้างการเงินขององค์กรให้มีความเสถียรภาพและเป็นมิตรกับผู้ลงทุนและเจ้าหนี้

ส่วนของผู้ถือหุ้น

ส่วนของผู้ถือหุ้น (Equity) หมายถึงส่วนทุนที่ผู้เริ่มก่อตั้งหรือผู้ลงทุนให้มาเพื่อเป็นเงินทุนในการดำเนินกิจการขององค์กร หุ้นแสดงถึงส่วนของการครอบครองในองค์กรและสิทธิ์ในการรับผลกำไรและส่วนแบ่งจากกิจกรรมขององค์กร ส่วนทุนที่เจ้าของรับมาลงทุนในองค์กร เรียกว่าหุ้น เป็นเงินทุนที่ไม่ต้องถูกชำระคืน และไม่มีวันครบกำหนดการชำระหรือคืนเงิน ส่วนนี้เป็นส่วนที่มีความเสี่ยงสูงที่สุด เนื่องจากผู้ถือหุ้นเป็นผู้รับผลกำไรและความขาดทุนจากกิจการ ส่วนของผู้ถือหุ้นประกอบด้วยองค์ประกอบต่าง ๆ ซึ่งส่งผลต่อการเสริมความเข้มแข็งและความเสถียรภาพทางการเงินขององค์กร องค์ประกอบสำคัญของส่วนของผู้ถือหุ้นได้แก่

• • ทุนจดทะเบียน (Registered Capital): เป็นจำนวนเงินที่องค์กรรับมาจากผู้ลงทุนเพื่อเป็นทุนสำหรับการก่อตั้งบริษัท จำนวนนี้อาจแบ่งเป็นหุ้นสามัญและหุ้นบุริมสิทธิ์ตามการกำหนดของบริษัท
  • เงินที่เรียกเก็บไม่เพียงพอ (Unappropriated Retained Earnings): เป็นส่วนแบ่งของกำไรสุทธิที่ยังไม่ได้จ่ายเป็นเงินปันผลหรือใช้ในการลดหนี้สิน ส่วนนี้สามารถใช้ในการลงทุนในกิจการ หรือเพิ่มความสามารถในการขยายตัวขององค์กร
  • ทุนสะสม (Accumulated Surplus or Deficit): เป็นผลรวมของกำไรสะสมหรือขาดทุนสะสมที่กล่าวถึงกิจกรรมทางการเงินขององค์กรในอดีต ส่วนนี้สามารถใช้ในการปรับปรุงโครงสร้างหนี้สินหรือในการลงทุน
  • หุ้นสามัญ (Common Stock): เป็นหุ้นที่มีสิทธิ์ในการรับผลประโยชน์จากกิจกรรมและกำไรสุทธิขององค์กร ผู้ถือหุ้นสามัญมีสิทธิ์ลงคะแนนเสียงในการประชุมสถานะส่วนทุนและมีสิทธิ์ในการแบ่งส่วนแบบเท่าๆ กัน
  • หุ้นบุริมสิทธิ์ (Preferred Stock): เป็นหุ้นที่มีสิทธิ์ในการรับเงินปันผลหรือเงินปันผลตามอัตราที่กำหนดไว้ล่วงหน้า หุ้นบุริมสิทธิ์มักจะมีสิทธิ์เข้าไปก่อนหุ้นสามัญในการรับเงินปันผลและการแบ่งส่วนแบบเท่าๆ กัน
  • เงินทุนสะสมขาดทุน (Accumulated Deficit): เป็นส่วนของส่วนของผู้ถือหุ้นที่แสดงถึงขาดทุนสะสมที่องค์กรเคยมีในอดีต ส่วนนี้จะแสดงถึงความขาดทุนที่สะสมกันมาจากกิจกรรมในองค์กร

ตัวอย่างโครงสร้างทางการเงิน

ตัวอย่างที่ 1

ตัวอย่างของโครงสร้างทางการเงินของบริษัท XYZ อาจประกอบด้วยส่วนต่าง ๆ ดังนี้:

1. 1. ทุน (Equity): บริษัท XYZ มีทุนเป็นจำนวน 1,000,000 หน่วยหุ้นมูลค่า 1 บาทต่อหน่วย รวมเป็นทุนรวม 1,000,000 บาท ซึ่งเป็นเงินทุนที่เจ้าของบริษัทลงทุนเข้ามาและไม่ต้องชำระคืนในอนาคต
   2. หนี้สิน (Debt): บริษัท XYZ ได้กู้เงินจากธนาคารมูลค่า 500,000 บาทเพื่อใช้ในการขยายกิจการ และจะต้องชำระคืนพร้อมกับดอกเบี้ยในอนาคต
   3. ความสมดุลระหว่างหนี้สินและทุน (Debt-Equity Ratio): อัตราส่วนระหว่างหนี้สินและทุนของบริษัท XYZ คือ 0.5 เมื่อหนี้สินมูลค่า 500,000 บาท และทุนรวมมูลค่า 1,000,000 บาท ซึ่งแสดงว่าบริษัทมีหนี้สินเท่ากับครึ่งหนึ่งของทุนที่ใช้ในการเงิน
   4. โครงสร้างของหนี้สิน (Debt Structure): บริษัท XYZ มีโครงสร้างหนี้สินที่ประกอบด้วยเงินกู้จากธนาคารที่มีดอกเบี้ยประจำ เงินกู้นี้จะต้องชำระคืนในระยะเวลาที่กำหนดและมีดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายในระหว่างการคืนเงินกู้

ดังนั้น, โครงสร้างทางการเงินของบริษัท XYZ ประกอบด้วยการใช้ทุนของผู้ถือหุ้น (ทุน) และการกู้เงินจากธนาคาร (หนี้สิน) เพื่อใช้ในการดำเนินกิจการ อัตราส่วนระหว่างหนี้สินและทุนเป็นตัวบ่งชี้ว่าบริษัทมีการใช้หนี้สินมากน้อยเพียงใดเมื่อเทียบกับทุนที่บริษัทมีอยู่ โครงสร้างทางการเงินสามารถแสดงถึงความสมดุลและความเสี่ยงทางการเงินของบริษัทในการดำเนินกิจการและการเจริญเติบโตในอนาคต

ตัวอย่างที่ 2